Μπορεί η γυναίκα να έχει καρκίνο και η μαστογραφία να μην τον δείξει;

Συχνά οι γυναίκες ερωτούν αν με τη μαστογραφία είναι απόλυτα εξασφαλισμένες. Κάποιες άλλες αναφέρουν, με έκπληξη και απορία, πως σε κάποια γνωστή τους ενώ έκανε μαστογραφία και δεν φαινόταν τίποτα, αυτή αποδείχθηκε πως είχε καρκίνο. Τι ακριβώς συμβαίνει;

Η μαστογραφία είναι η καλύτερη διαγνωστική μέθοδος που διαθέτουμε, ιδιαίτερα για να ελέγξουμε τον πληθυσμό και να επιτύχουμε την έγκαιρη διάγνωση. Επίσης, είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη εξέταση, όταν ο γιατρός θέλει να διερευνήσει περαιτέρω κάποιο σύμπτωμα που του αναφέρει η ασθενής ή κάποιο εύρημα που βλέπει ή ψηλαφά στο στήθος της.

Όμως, όπως κάθε διαγνωστική εξέταση έχει και πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Στα τελευταία ανήκουν και οι περιπτώσεις που η μαστογραφία δίνει ένα ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα ( δηλ. δεν δείχνει τον καρκίνο, ενώ αυτός υπάρχει). Αυτό συμβαίνει για πολλούς λόγους, όπως: 

1. Μπορεί η περιοχή που υπάρχει ο όγκος να μην έχει περιληφθεί στο φίλμ της μαστογραφίας ( δηλ. η μαστογραφία να άφησε έξω κάποιο τμήμα του μαστού στο οποίο υπήρχε ο όγκος. Αυτό ίσως φαίνεται παράξενο, αλλά συμβαίνει τόσο σε περιπτώσεις που γίνεται πληθυσμιακός έλεγχος – και επομένως η γυναίκα δεν έχει συμπτώματα ή κλινικά σημεία- όσο και σε διαγνωστική εξέταση, όταν δηλ. ο γιατρός έχει ψηλαφίσει κάποιον όγκο).

2. Ο μαστός είναι πολύ πυκνός ( κατάσταση που περιγράφεται ως ακτινοσκιερός μαστός). Σε τέτοιες εικόνες είναι εύκολο να κρυφτεί, να μην φαίνεται, ο καρκίνος, ιδίως όταν είναι μικρός. Αυτή η αιτία είναι η συχνότερη σ’ ότι αφορά την μη ανακάλυψη καρκίνων στη μαστογραφία. Έτσι, όταν οι εικόνες δείχνουν έντονα ακτινοσκιεροούς μαστούς, ζητείται να γίνει επιπλέον και  υπερηχογραφικός έλεγχος ( το υπερηχογράφημα δεν επηρεάζεται από την πυκνότητα του μαστού και είναι το ίδιο ικανό με τη μαστογραφία στο να ανακαλύπτει όγκους. Εκεί που πάσχει- και έτσι το προβάδισμα ως πρώτη εξέταση το έχει η μαστογραφία -είναι στην αδυναμία του να ανακαλύψει μικροαποτιτανώσεις).

3. Ο τύπος του καρκίνου να μην είναι ορατός στην μαστογραφία. Αυτό συμβαίνει στα λοβιακά διηθητικά καρκινώματα. Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει ένας μεγάλος όγκος, που να τον ψηλαφά η γυναίκα και ο γιατρός της, αλλά δεν μπορεί να τον δείξει η μαστογραφία.

4. Κακής ποιότητας μαστογραφία.

5. Λάθος ανάγνωση της μαστογραφίας από τον ή τους γιατρούς

6. Απουσία προηγούμενης μαστογραφίας, που θα επέτρεπε τη σύγκριση με την καινούργια και θα διευκόλυνε στην ερμηνεία κάποιου ευρήματος.

Το πόσο συχνά συμβαίνει να δίνει η μαστογραφία ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα ποικίλει από 3 – 15%.  Σε κάθε περίπτωση το γεγονός ότι η μαστογραφία είναι αρνητική δεν αποτελεί εγγύηση ότι η γυναίκα δεν έχει κάποιο πρόβλημα και ιδιαίτερα καρκίνο. Η κλινική εξέταση και οι συμπληρωματικές απεικονιστικές εξετάσεις, όπως και η παρακέντηση  θα βοηθήσουν τον γιατρό να εκτιμήσει καλύτερα την κατάσταση. Αν χρειαστεί, μπορεί να ζητήσει ακόμα και βιοψία για να είναι σίγουρος.