Αυτοεξέταση: να γίνεται ή όχι;

Eρ.( Από Τ.Φ και Ι.Κ.) : Η αυτοεξέταση είναι σημαντική και πρέπει οπωσδήποτε να γίνεται;

Απάντηση:  

H  εμπειρία, αλλά και οι σχετικές με το θέμα ιατρικές έρευνες, έχουν δείξει ότι οι περισσότερες  γυναίκες στην εποχή μας γνωρίζουν καλά την εμφάνιση και τη σύσταση των μαστών τους. Σχεδόν όλες παρατηρούν και ψηλαφούν το μαστό τους, συνήθως όταν κάνουν μπάνιο. Έτσι, δεν είναι παράδοξο που στην πλειοψηφία των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού είναι οι ίδιες οι γυναίκες που πρωτοανακαλύπτουν ότι κάτι δεν πάει καλά με το στήθος τους. Mόνο σ’ ένα ποσοστό 20- 30% ανακαλύπτεται το πρόβλημα από την τυχαία εξέταση του στήθους από γιατρό.

Mε βάση τις παραπάνω παρατηρήσεις θα έπρεπε η αυτοεξέταση να αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μέσα για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Όμως, κάτι τέτοιο δεν ισχύει, αφού η αυτοεξέταση θεωρείται περισσότερο ως το πρώτο βήμα για να ξεκινήσει η περαιτέρω διερεύνηση σε κάτι που απλώς η ίδια η γυναίκα εκτίμησε ότι δεν είναι φυσιολογικό στο στήθος της.

Στο 80% των περιπτώσεων αυτό που είδε ή ψηλάφισε η γυναίκα στο στήθος της είναι μία καλοήθης πάθηση και όχι καρκίνος. Oι μαστοί, ως γνωστό, μετά από μία ορισμένη ηλικία ( διαφορετική σε κάθε γυναίκα) συχνά παρουσιάζουν κάποιες σκληρίες, μικρά «σγρομπαλάκια», ενώ στη πλειοψηφία των γυναικών αλλάζουν σύσταση κατά τη διάρκεια του μήνα ( ακολουθώντας τον κύκλο της περιόδου). Aυτές οι αλλαγές σε συνδυασμό με εκείνες που προκαλεί η σταδιακή γήρανση καθιστούν δύσκολο για μία γυναίκα να διακρίνει με απόλυτο τρόπο εκείνες τις μικρές αλλαγές που δείχνουν ότι κάτι άλλο, πιο επικίνδυνο, συμβαίνει στο στήθος της.

Από την άλλη μεριά, συχνά πολλές γυναίκες παρερμηνεύουν το ρόλο της αυτοεξέτασης και κινδυνεύουν να γίνουν « υποχόνδριες», με το να ασχολούνται μετά μανίας να ανακαλύψουν κάποιο «μικροσκοπικό νέο σγρομπαλάκι» στο στήθος τους. Aυτές οι γυναίκες τρομάζουν εύκολα και καταφεύγουν κάθε τόσο στο γιατρό χωρίς λόγο.

Έτσι, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν επιστήμονες που έχουν γίνει διστακτικοί στο να προβάλουν την αυτοεξέταση ως μια σημαντική μέθοδο για έγκαιρη διάγνωση της νόσου. Παράλληλα και κάποιες μελέτες της προηγούμενης δεκαετίας αμφισβήτησαν τη χρησιμότητα της αυτοεξέτασης ως μέσου έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου του μαστού στον πληθυσμό.

Παρ’ όλα αυτά, όμως, όλες οι αντικαρκινικές εταιρείες και οι ασχολούμενοι με την ογκολογία συμβουλεύουν τις γυναίκες να εξετάζουν οι ίδιες το στήθος τους μία φορά το μήνα.

Σύμφωνα με την υπάρχουσα εμπειρία, κάθε γυναίκα ηλικίας μεγαλύτερης των 20 ετών καλά θα κάνει να ελέγχει τους μαστούς της μία φορά το μήνα, την ίδια περίπου ημέρα. Oι γυναίκες που έχουν ακόμα περίοδο καλό είναι να εξετάζουν τα στήθη τους 5- 6 ημέρες μετά το τέλος της εμμήνου ρύσεως ( περιόδου), οι δε γυναίκες στις οποίες η περίοδος έχει σταματήσει ας συνεχίζουν να εξετάζουν τα στήθη τους την ίδια ημέρα κάθε μήνα όπως έκαναν παλαιότερα.

Να θυμόμαστε πάντα ότι με τον όρο αυτοεξέταση δεν εννοούμε το “πιάσιμο” ή ” απλό “ψαχούλεμα” του στήθους, αλλά την με συστηματικό τρόπο ψηλάφηση του από την ίδια τη γυναίκα. Αυτός ο τρόπος είναι εύκολος να διδαχθεί και σε πρώτη ευκαιρία θα παρουσιαστούν αναλυτικά οι φάσεις της αυτοεξέτασης.

Όταν η γυναίκα προσέρχεται για εξέταση στον γιατρό της είναι καλό να τον ρωτήσει οτιδήποτε της προκάλεσε ερωτήματα κατά την παρατήρηση και ψηλάφηση των μαστών της.

Oλοκληρώνοντας, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κλινική εξέταση από γιατρό και ο μαστογραφικός έλεγχος αποτελούν τις βασικές μεθόδους έγκαιρης ανακάλυψης του καρκίνου του μαστού. Η αυτοεξέταση αποτελεί ένα μέσο για να γνωρίσει η γυναίκα το στήθος της και να μπορεί να εντοπίζει ευκολότερα τυχόν ανωμαλίες που θα παρουσιάσει.