Ενδιάμεσοι καρκίνοι.

Μία γυναίκα κάνει τακτικό προληπτικό έλεγχο με μαστογραφία κάθε χρόνο. Έξι μήνες μετά τον τελευταίο έλεγχο ( που ήταν αρνητικός) παρουσιάζεται στο γιατρό της με μία ψηλαφητή μάζα, που στην συνέχεια διαπιστώνεται ότι είναι καρκίνος. Τι είναι αυτή η περίπτωση;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Είναι μία περίπτωση ενδιάμεσου καρκίνου. Έτσι ονομάζονται εκείνοι οι καρκίνοι του μαστού που δεν ανιχνεύονται στην τακτική προληπτική μαστογραφία ή που αναπτύσσονται στο μεσοδιάστημα μεταξύ των προληπτικών μαστογραφιών. Από τις υπάρχουσες μελέτες προκύπτει ότι αυτού του είδους οι καρκίνοι αντιπροσωπεύουν το 15 – 25% των καρκίνων που διαγιγνώσκονται σε γυναίκες που υποβάλλονται σε τακτικό μαστογραφικό έλεγχο.

Όσο πιο μεγάλο είναι το διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ δύο προληπτικών μαστογραφιών, τόσο πιο συχνή είναι η ανεύρεση ενδιάμεσων καρκίνων. Το χαμηλότερο ποσοστό εμφάνισης τέτοιων καρκίνων παρουσιάζεται στις γυναίκες που κάνουν ετήσιο μαστογραφικό έλεγχο και το υψηλότερο σε όσες κάνουν έλεγχο ανά τριετία.

Από τις σχετικές έρευνες προκύπτει ότι ένα 15% έως 30% των ενδιάμεσων καρκίνων διακρινόταν στην τελευταία προληπτική μαστογραφία, αλλά είχε αγνοηθεί ( δεν είχε διαγνωστεί). Πρόκειται δηλ. στην ουσία για ψευδο-ενδιάμεσους καρκίνους. Το υπόλοιπο 70 % έως 85% είναι πραγματικά ενδιάμεσοι καρκίνοι.

Σε σύγκριση με τους καρκίνους που ανιχνεύονται στον προληπτικό έλεγχο, οι πραγματικοί ενδιάμεσοι καρκίνοι φαίνεται να είναι περισσότερο επιθετικοί, καθώς κατά τη διάγνωση τους βρίσκονται σε πιο προχωρημένο στάδιο, έχουν συχνότερα αρνητικούς του ορμονικούς υποδοχείς και είναι συχνότερα άλλου ιστολογικού τύπου από πορογενή καρκινώματα.

Βελτίωση της εικόνας και της ανάγνωσης των μαστογραφιών θα περιορίσει το ποσοστό των ψευδο-ενδιάμεσων καρκίνων. Για τους πραγματικούς ενδιάμεσους καρκίνους η αντιμετώπιση είναι η γνωστή, όπως και η παρακολούθηση, μετά τη θεραπεία. Η πρόγνωση τους άλλοτε προκύπτει να είναι λιγότερο καλή ( αφού φαίνεται να αναπτύσσονται με πιο γρήγορους ρυθμούς) και άλλοτε η  ίδια με εκείνους τους όγκους που ανακαλύπτονται με μαστογραφικό έλεγχο ( ιδίως αν συγκριθούν ίδιου σταδίου καρκίνοι).

Το γιατί αυτοί οι όγκοι ενώ είναι πιο επιθετικοί μπορεί να έχουν την ίδια πρόγνωση με τους άλλους στη μαστογραφία, εξηγείται σε μεγάλο βαθμό από την αποτελεσματικότητα που έχουν οι σύγχρονες θεραπείες. 

1/2/12

Μία αναγνώστρια έθεσε το ερώτημα:  ” Γιά ποιόν λόγο θεωρούνται ως επιθετικότεροι οι ενδιάμεσοι καρκίνοι;”

Η απάντηση έχει ως εξής:

Αρκετές μελέτες έδειξαν ότι οι ενδιάμεσοι καρκίνοι έχουν χαρακτηριστικά που συνδέεονται με χειρότερη πρόγνωση, σε σύγκριση με όσους καρκίνους ανακαλύπτονται από τον πληθυσμιακό έλεγχο. ( Τέτοια χαρακτηριστικά είναι π.χ. ο όγκος να έχει αρνητικούς υποδοχείς , ο βαθμός κακοήθειας, η λεμφαγγειακή διήθηση κ.λ.π.). Αυτό, σύμφωνα με άλλες μελέτες, ισχύει για τους  πραγματικούς ενδιάμεσους καρκίνους.

Υπήρξαν, όμως, μελέτες που δεν επιβεβαίωσαν τα παραπάνω ευρήματα.

Φαίνεται ότι οι ενδιάμεσοι καρκίνοι και οι καρκίνοι που ανακαλύπτονται από τη συμπτωματολογία τους ( όχι από προληπτικό έλεγχο) έχουν παρόμοια πρόγνωση.

Επομένως η αναφορά γίνεται σε τρία είδη καρκίνων: 1) αυτούς που δεν έχουν δώσει συμπτώματα και ανακαλύπτονται από τον προληπτικό έλεγχο, 2) από τους καρκίνους που ανακαλύπτονται από τα συμπτώματα τους ( που οδηγούν τη γυναίκα στο γιατρό και στο να κάνει εξετάσεις) και 3) τους ενδιάμεσους καρκίνους ( που ανακαλύπτονται στο ενδιάμεσο μεταξύ δύο προληπτικών ελέγχων. Οι ενδιάμεσοι καρκίνοι είναι καρκίνοι που δίνουν συμπτώματα, άρα είναι ίδιοι με τους καρκίνους της 2ης ομάδας. Η διαφορά είναι ότι δεν είχαν φανεί στον έλεγχο που είχε προηγηθεί ή είχαν διαλάθει της προσοχής των γιατρών).

Εφόσον οι πραγματικοί ενδιάμεσοι καρκίνοι αναπτύσσονται πιο γρήγορα, εύλογη είναι η εκτίμηση ότι θα πρέπει να έχουν χειρότερη πρόγνωση. Όμως, κάτι τέτοιο δεν διαπιστώθηκε σε αρκετές μελέτες και ένας λόγος γι΄αυτό είναι και οι σύγχρονες θεραπείες, που μπορούν να αλλάξουν την πορεία της νόσου. Κάποιοι ερευνητές εξέφρασαν την άποψη πως στους ενδιάμεσους καρκίνους η επίδραση των προγνωστικών χαρακτηριστικών είναι διαφορετική.

Τα παραπάνω αναφέρονται και στο αρχικό κείμενο, ελπίζω να έγιναν περισσότερο κατανοητά απαντώντας στην αναγνώστρια.