Πως επιδρά ο καρκίνος του μαστού και οι θεραπείες του στον εργασιακό χρόνο.

Μία ενδιαφέρουσα μελέτη με τον τίτλο « Η αλλαγή του χρόνου εργασίας σε πληθυσμιακή ομάδα γυναικών με καρκίνο του μαστού» δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο έγκριτο ογκολογικό περιοδικό Journal of clinical Oncology.

Οι ερευνητές εξέτασαν τις αλλαγές που συνέβησαν στο χρόνο εργασίας 505 ασθενών που ζούσαν στη Σουηδία 16 μήνες μετά τη διάγνωση καρκίνου του μαστού και προσδιόρισαν τους παράγοντες που σχετίζονται με τη διακοπή της απασχόλησης ή / και της μείωσης του εργασιακού χρόνου.

Αυτές οι ασθενείς που ήταν ηλικίας μικρότερης των 63 ετών κατά τη διάγνωση, απάντησαν σε ειδικά ερωτηματολόγια στην αρχή και κατά την παρακολούθηση τους ( 4 και 16 μήνες μετά τη διάγνωση). Καταγράφηκαν επίσης από τους ερευνητές όλα τα απαραίτητα ιατρικά και δημογραφικά στοιχεία των ασθενών της μελέτης.

Σύμφωνα με τις απαντήσεις που έδωσαν οι ίδιες οι ασθενείς, το 72% εξ’ αυτών δεν ανέφερε κάποια αλλαγή σ΄ ό,τι αφορά τον χρόνο εργασίας πριν και μετά τη διάγνωση της νόσου. Ένα 15% ανέφερε μείωση του χρόνου εργασίας μετά τη διάγνωση, το 2% αύξηση του χρόνου εργασίας και το 11% δεν εργαζόταν κατά την παρακολούθηση.

Η χημειοθεραπεία αύξανε το ποσοστό των ασθενών που διέκοπταν την εργασία ή μείωναν το χρόνο της. Μεταξύ όσων υποβλήθηκαν σε χημειοθεραπεία, παράγοντες που φάνηκε να επηρεάζουν τις αλλαγές στο εργασιακό χρόνο ήταν η πλήρης απασχόληση πριν τη διάγνωση, οι περιορισμοί εξαιτίας της νόσου και η μείωση της αξίας ( σημασίας) που απέδιδαν πλέον κάποιες ασθενείς στη δουλειά τους.

Σαν συμπεράσματα της μελέτης οι ερευνητές αναδεικνύουν το γεγονός ότι η πλειοψηφία των γυναικών που υποβάλλονται σε θεραπείες για καρκίνο του μαστού επιστρέφουν στις προ της διάγνωσης εργασιακές συνήθειες τους. Επίσης, οι περιορισμοί εξαιτίας της νόσου και η χημειοθεραπεία φαίνεται να είναι σημαντικοί παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν επιχειρείται η αναγνώριση γυναικών που έχουν ανάγκη υποστήριξης. Επιπρόσθετα, εκτός των παραπάνω, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και ποια είναι η εκτίμηση που έχει η ίδια η γυναίκα σ’ ότι αφορά την εργασία της και γενικά την επαγγελματική της απασχόληση.

Θα ήθελα να προσθέσω στη συζήτηση του θέματος της μελέτης δύο προσωπικές παρατηρήσεις:

1)       Δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος να μην συνεχίσουν τις προηγούμενες δραστηριότητες τους οι γυναίκες που διαγνώστηκαν και υποβλήθηκαν σε θεραπείες για καρκίνο του μαστού. Όσο πραγματικός είναι ο μεγάλος φόβος ( το αίσθημα παράλυσης) που αισθάνονται οι γυναίκες μόλις μαθαίνουν ότι πάσχουν από καρκίνο, άλλο τόσο πραγματική είναι και η μικρή επίδραση που μπορεί να έχει η νόσος στην καθημερινότητα της γυναίκας. Αυτό, βέβαια, το συνειδητοποιούν σχεδόν όλες οι γυναίκες μόλις περάσουν ένα – δύο χρόνια και αντιληφθούν ότι η ζωή τους συνεχίζεται χωρίς εμπόδια και χωρίς να την έχει σταματήσει η νόσος. Οι θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού επηρεάζουν προσωρινά την απόδοση του σώματος και τη ψυχική διάθεση της γυναίκας, αλλά πολύ γρήγορα αυτές αποκαθίστανται και η γυναίκα είναι το ίδιο ικανή, όπως και πριν τη διάγνωση. Ίσως μάλιστα και να είναι ακόμα ικανότερη και να βιώνει πλέον μια πιο μεστή και καλύτερη ζωή, μετά τη συνειδητοποίηση ότι ο χρόνος και ο εαυτός της είναι πολύτιμος για να σπαταλούνται αδίκως στο κυνήγι μελλοντικών προσδοκιών ή σε αντιπαλότητες ή υπακούοντας σε άλλες κενοδοξίες.

2)       Στην Ελλάδα πρέπει να προσέξουμε το θέμα της προστασίας της εργαζόμενης γυναίκας που διαγιγνώσκεται  με καρκίνο του μαστού. Και δεν αναφέρομαι σε προνοιακά επιδόματα και άλλες κοινωνικές παροχές. Αναφέρομαι στην εμπειρία που απέκτησα τα 2-3 τελευταία χρόνια με ασθενείς μου που γυρνούν στη δουλειά τους μετά την αναρρωτική άδεια τους και μέσα σε λίγο διάστημα τις απολύουν. Ιδιαίτερα συχνό το φαινόμενο σε εργαζόμενες σε επιχειρήσεις εμπορίας τροφίμων και εστίασης. Θα πρέπει να υπάρξει καλύτερη προστασία αυτών των γυναικών από τις ιδιοτροπίες ή τη στενομυαλιά των εργοδοτών τους.