Ινοαδενώματα: Βασικές πληροφορίες

Το ινοαδένωμα είναι ο πιο συχνός όγκος που εμφανίζεται στις έφηβες και στις νεαρές γυναίκες. Όμως, μπορεί να εμφανιστεί και σε μεγαλύτερη ηλικία, μετά την εμμηνόπαυση.

Δεν είναι ξεκάθαρο ποιοι παράγοντες συμβάλουν στην εμφάνιση του ( παράγοντες κινδύνου). Τα αντισυλληπτικά και, για τις μεγαλύτερες γυναίκες, η λήψη σκευασμάτων ορμονικής υποκατάστασης έχουν φανεί να συμβάλουν προς αυτή την κατεύθυνση. Γενικά τα ινοαδενώματα φαίνεται να διεγείρονται από τα οιστρογόνα, την προγεστερόνη και τη γαλουχία. Επίσης, η λήψη φαρμάκων που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σε ασθενείς που τους έχει γίνει μεταμόσχευση κάποιου οργάνου, έχει συνδεθεί με την εμφάνιση πολλαπλών ινοαδενωμάτων.

Σε ποσοστό περίπου 15% των περιπτώσεων εμφανίζονται...

περισσότερα του ενός ινοαδενώματα ( πολλαπλά ινοαδενώματα) στην ίδια γυναίκα. Αυτά μπορεί να εμφανιστούν ταυτόχρονα ή διαδοχικά. Σε πολλές περιπτώσεις το ινοαδένωμα γίνεται αντιληπτό από τη γυναίκα, αλλά και σε επίσης πολλές περιπτώσεις η ύπαρξη του, ιδίως αν είναι μικρό και εντοπίζεται πιο βαθειά, ανακαλύπτεται τυχαία από τον υπερηχογραφικό έλεγχο ( ή τον μαστογραφικό σε γυναίκες > 40 ετών).

Συνήθως τα ινοαδενώματα δεν ξεπερνούν σε μέγεθος τα 2 εκ. Ένα μικρό ποσοστό ξεπερνά τα 3 εκ. Πολλά από τα ινοαδενώματα θα παραμείνουν σταθερά σε μέγεθος, άλλα θα υποχωρήσουν και ένα μικρό ποσοστό θα συνεχίσει να αναπτύσσεται.

Μία γυναίκα που έχει εμφανίσει ινοαδένωμα και έχει επιβαρημένο οικογενειακό ιστορικό, όπως επίσης οι γυναίκες που στην ιστολογική εξέταση έχουν και άλλες βλάβες του μαζικού αδένα, φαίνεται να έχουν έναν πιο αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού.

Το πιο συχνό σύμπτωμα που οδηγεί στη διαπίστωση ότι μία γυναίκα έχει ινοαδένωμα είναι η ψηλάφηση, από την  ίδια και το γιατρό, ενός σκληρού, ομαλού, ανώδυνου όγκου στο στήθος της. Συνήθως αυτός ο όγκος είναι ευκίνητος ( γλιστρά κάτω από την πίεση των δακτύλων). Η πιο συχνή περιοχή εμφάνισης του ινοαδενώματος είναι το άνω έξω τεταρτημόριο του μαστού.

Από την ψηλάφηση και μόνο είναι δύσκολο να καταλάβει ο γιατρός αν αυτό που ψηλαφά είναι κύστη ή ινοαδένωμα. Η εξέταση που κατά κανόνα  δείχνει πιο καθαρά ότι ο όγκος είναι ινοαδένωμα είναι το υπερηχογράφημα.

Αν η γυναίκα είναι μεγαλύτερη των 25 ετών, τότε εκτός από την κλινική εξέταση και το υπερηχογράφημα, πρέπει να υποβληθεί και σε παρακέντηση του ινοαδενώματος με λεπτή ή ευρύστομη βελόνα, για να γίνει κυτταρολογική ή ιστολογική εξέταση του.

Τα ινοαδενώματα έχουν αρκετές παραλλαγές ( υποκατηγορίες) στην μικροσκοπική εμφάνιση τους. Μία απ’ αυτές, τα σύνθετα ινοαδενώματα, που εμφανίζονται συνήθως σε μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες και είναι αυτά που συνοδεύονται και από άλλες αλλοιώσεις και συνδέονται με μια μεγαλύτερη του συνήθους πιθανότητα για εμφάνιση καρκίνου του μαστού.

Μία ιδιαίτερη μορφή ινοαδενώματος είναι το νεανικό γιγαντιαίο ινοαδένωμα, το οποίο εμφανίζεται πιο συχνά σε νεαρές γυναίκες ( κάτω από την ηλικία των 20 ετών) και χαρακτηρίζεται από την γρήγορη αύξηση του μεγέθους του ( που ξεπερνά τα 5 εκ). Δεν είναι σύνηθες, αφού αποτελεί το 3-4% των ινοαδενωμάτων.

Η πιθανότητα να εμφανιστεί καρκίνος μέσα στο ινοαδένωμα ( να μετατραπεί το ινοαδένωμα σε κακοήθεια) είναι εξαιρετικά σπάνια. Πιο συχνά( και πάλι όμως σπάνια) έχει διαπιστωθεί  να υπάρχει καρκίνος, συνήθως λοβιακού τύπου, δίπλα σ’ ένα ινοαδένωμα.

Η αντιμετώπιση των ινοαδενωμάτων είναι στις περισσότερες των περιπτώσεωνσυντηρητική, δηλ. απλή παρακολούθηση. Η χειρουργική θεραπεία ενδείκνυται στις ακόλουθες περιπτώσεις:  Αν ένα ινοαδένωμα αυξάνει γρήγορα σε μέγεθος, αν είναι μεγαλύτερο των 3 εκ , αν η εμφάνιση του ( η εικόνα του) στο υπερηχογράφημα δεν είναι ξεκάθαρη και αν στην κυτταρολογική ή ιστολογική εξέταση υπάρξουν ενδείξεις ύπαρξης άτυπων κυττάρων ( ατυπία) ( ιδίως αν πρόκειται για ινοαδενώμτα σε μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες). Μία άλλη αιτία για χειρουργική αφαίρεση του ινοαδενώματος είναι να το επιθυμεί η ίδια  η γυναίκα. Όμως, προσοχή, αυτή η επιθυμία να είναι προϊόν καλής και ψύχραιμης πληροφόρησης και όχι κατά κάποιο τρόπο εκφοβισμού.

Ιδιαίτερα οι γυναίκες δεν πρέπει να φοβούνται μήπως αν παραμείνει το ινοαδένωμα γίνει «κακό». Ούτε πάλι η πιθανότητα να αυξηθεί σε μέγεθος κατά τη γαλουχία αποτελεί ένδειξη για εγχείρηση, στο βαθμό που ούτε το θηλασμό επηρεάζει, ούτε η ψηλάφηση του τρομάζει, αφού είναι γνωστό πως πρόκειται για ινοαδένωμα.

Αν, όμως, η γυναίκα ασχολείται συνεχώς με αυτό τον  «όγκο» και αγχώνεται, τότε η εγχείρηση μπορεί να είναι η καλύτερη λύση.

Ιδιαίτερη προσοχή σ’ ότι αφορά την προθυμία για επέμβαση σε νεαρές γυναίκες με μικρό ινοαδένωμα. Αφ’ ενός γιατί αυτό μπορεί να μην μεγαλώσει ή και να υποχωρήσει, αφετέρου γιατί μία ουλή σ’ ένα νεανικό στήθος είναι μεγαλύτερο πρόβλημα, απ’ ότι σε μία μεγάλης ηλικίας γυναίκα. Και η ουλή του χειρουργείου μένει εφ’ όρου ζωής.

Τα τελευταία χρόνια έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία μέθοδοι με ειδικές συσκευές που είτε εξαχνώνουν, είτε απομακρύνουν κομμάτι –κομμάτι, είτε καταψύχουν και νεκρώνουν τα ινοαδενώματα. Επειδή, αυτές οι τεχνικές δεν δημιουργούν τόσο μεγάλες ουλές, όσο η ανοικτή βιοψία, έχουν καλές προοπτικές να τύχουν ευρύτερης αποδοχής στο μέλλον.